Algemene informatie over Polen

Polen ligt in het hart van Europa, op het kruispunt van de verkeersroutes van west naar oost en van noord naar zuid.
De natuurlijke grens vormt in het noorden de Oostzee, waar de grootste havens van het land te vinden zijn: Gdynia, Gdansk en Szczecin. In het zuiden loopt de grens met Tsjechië en Slowakije door de bergketens van de Sudeten en de Karpaten. De oostelijke buurlanden van Polen zijn Oekraine, Wit-Rusland, Litouwen en Rusland. In het westen loopt de grens tussen Polen en Duitsland langs de rivieren Oder en Nysa Luzycka.

Met een oppervlakte van 312.683 km2 en met meer dan 38.000.000 inwoners behoort Polen tot de grotere landen van Europa. Van de bevolking behoort 2 a 3 procent tot nationale minderheden (Wit-Russen, Litouwers, Duitsers). Het merendeel van de bevolking (62 procent) woont in steden waarvan de grootste zijn: Warschau (ruim 1.600.000 inwoners), Lodz (bijna 850.000 inwoners) en Krakau (ruim 750.000 inwoners). De bevolkingsdichtheid varieert van ruim 600 per km2 in de meest verstedelijkte gebieden tot 50 per km2 in de dunst bevolkte regio’s. Het landelijk gemiddelde is 123 inwoners per km2.

De Poolse hoofdstad Warschau ligt niet ver van enkele andere Europese steden: naar Amsterdam, Parijs en Londen is het niet meer dan twee uur vliegen, naar Wenen en Berlijn – iets langer dan een uur. Gasten zijn in Polen welkom in een half miljoen overnachtingsmogelijkheden, duizenden restaurants en honderden attracties. Wat betreft de toegang tot het geldautomatennet plaatst Polen zich als achtste op de Europese lijst. De dekking van het mobiele telefonienet bedraagt inmiddels 94 procent van het landoppervlak.

In Polen is er voor ieder wat wils: bergen met alpine karakter, brede stranden, schone meren, oerwouden, historische monumenten van wereldklasse. Tien in Polen gelegen bezienswaardigheden staan op de UNESCO-lijst van cultureel werelderfgoed. Het zijn vier steden, een kasteel, twee kloosters, het museum van de Holocaust, een cultuurtechnisch monument en een oerwoud.

Juist de natuur is een van de grootste Poolse attracties: wild, onaangetast, gekenmerkt door grote biologische diversiteit, zoals dit nog maar in weinig landen in Europa en in de wereld voorkomt. De natuur is bovendien voor iedereen toegankelijk. Deze positieve kenmerken worden door het groeiend aantal buitenlandse toeristen dat Polen jaarlijks bezoekt, hoog gewaardeerd. In het zuiden van het land bevinden zich bergketens, waarvan de hoogste top, de Rysy, 2.499 m boven de zeespiegel uitstijgt. De bergstreken trekken veel toeristen die op zoek zijn naar rust, naar prachtige vergezichten en ’s winters naar allerlei vormen van wintersport. Een ander zeer populair vakantiegebied is het noordoosten; hier liggen de groene longen van Polen, het “Land van de Duizend Meren”. Ruim 100 km daarvandaan, in de buurt van Bialowieza, bevindt zich het Bialowieza Nationaal Park – een ongerept oerbossengebied, uniek in Europa, dat met veel zorg wordt beschermd.

Bijna 1/3 van oppervlakte van Polen is bedekt met bossen, die voor vele wilde diersoorten, zoals reeën, wilde zwijnen, dassen, hazen en vossen, een habitat vormen,. In sommige gebieden kan men zelfs beren en wolven aantreffen. In het Oerwoud van Bialowieza loopt een kudde van circa 300 wisenten vrij rond. Dankzij een Poolse reddingsactie is deze grootste Europese zoogdiersoort voor uitsterven behoed.

Steenkool, bruinkool, koper-, zink- en looderts alsook zwavel en zout zijn de belangrijkste grondstoffen die Polen rijk is. Elektrotechniek, levensmiddelenproductie, textielindustrie, chemische industrie, brandstofproductie en zware industrie vormen de motor van de Poolse economie. Een belangrijke rol speelt ook het midden- en kleinbedrijf. De Poolse landbouw bestaat voornamelijk uit kleine en middelgrote boerderijen, die vooral granen, aardappelen, suikerbieten, raapzaad alsmede fruit en groente verbouwen. Ook veeteelt en pluimveeteelt zijn belangrijke inkomstenbronnen binnen de Poolse landbouw.

Polen hecht grote waarde aan onderwijs. Zo zijn er 124 instellingen voor hoger en wetenschappelijk onderwijs, die door bijna een half miljoen studenten bezocht worden. Bijna 200 000 daarvan studeren aan een universiteit en ruim 100 000 staan ingeschreven bij een technische universiteit. De overige studenten worden opgeleid op pedagogische hogescholen, landbouwhogescholen en medische academies. De oudste Poolse universiteit, tevens een van de oudste Europese universiteiten, is die van Krakau, die in 1364 gesticht werd.

De Republiek Polen is een parlementaire republiek met een tweekamerstelsel en een president als staatshoofd. De wetgevende macht berust bij de lagere kamer, de Sejm (460 leden), en de Senaat (100 senatoren). Het hoogste uitvoerende orgaan is de Raad van Ministers (de regering), met aan het hoofd de premier.

Twee nationale feestdagen zijn:

• 3 mei, de dag waarop in 1791 de eerste Poolse grondwet werd aangenomen, tevens de eerste grondwet in Europa,
• 11 november, de dag waarop Polen in 1918 haar onafhankelijkheid herwon.